BOM geeft energietransitie duwtje in de rug

Innovatie en risico’s gaan hand in hand bij het energieopslagproject van de Bio Energie Centrale Cuijk (BECC). Dat maakte het financieren van de e-boiler en batterij niet eenvoudig. De bestaande relatie met de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij BOM bood uitkomst, met voordelen voor beide partijen.

“Wij geloven in BECC als Energy Hub en we verwachten er veel van”, zegt Koen den Houting, Investment Manager Renewable Energy bij de BOM. “De energietransitie stimuleren is een van onze taken. Voor dit project draait het om ontwikkelen en investeren, waarmee Brabant een bijdrage levert aan de realisatie van duurzaamheidsdoelstellingen. Dit gaat als een van de eerste opslagprojecten operationeel, zoiets moeten wij ondersteunen. Dan wordt er daarna meer mogelijk.”

BOM ziet ondernemerschap als aanjager voor verandering. Of het nu gaat om duurzame voeding, een gezonde toekomst, klimaatneutrale energie of de ontwikkeling van kansrijke sleuteltechnologieën. De Brabantse Ontwikkelings Maatschappij zorgt dat start-ups die daaraan bijdragen met de juiste ondersteuning en financiering een vliegende start maken. Ook steunt de BOM bedrijven met internationaliseringsambities. Jaarlijks realiseert de BOM impact samen met tientallen ondernemingen. De BOM is een uitvoeringsinstantie van de provincie Noord-Brabant en het ministerie van Economische Zaken & Klimaat.

De BOM leerde de partners in BECC kennen in 2015. Toen ging het om de overname van de stilgelegde centrale in Cuijk van RWE/Essent, met als doel om de energieproductie voortaan ook in te zetten voor industriële warmtelevering – indertijd een noviteit.
Paul Gosselink, programmamanager bij de BOM: “De industrie en de economie veranderen in Brabant. Het effectief en slim inzetten van grondstoffen en energie zijn nodig om kostenvoordelen te behalen en het milieu niet of minder te belasten. De bedrijven die op de regionale industrieterreinen zijn gevestigd en de terreinen zelf dateren van voor de financiële en milieucrisis. Ze zijn daarom opgezet met hele andere uitgangspunten. Om aan te sluiten op de huidige ontwikkelingen is het nodig om het energie- en grondstofgebruik op alle industrieterreinen in de provincie Noord-Brabant te verbeteren. 40 procent van het energieverbruik is warmte door bedrijven op dergelijke terreinen. Daarom wil BOM in dit project volop inzetten op de methodiek van de reststromenmakelaar. Deze gaat op zoek naar kansen voor reststromenuitwisseling, sturing van energieverbruik en -productie en begeleidt de implementatie van de gedetecteerde opportuniteiten. Concreet pakte de BOM binnen het project SEL de demonstratie van een lokale smart grid op: demonstratie van een thermisch smart grid aangelegd vanaf een bestaande biomassacentrale te Cuijk. Doordat de contacten met de initiatiefnemers aanwezig waren en hun plannen met BECC bekend op hoofdlijnen, was dit goed hieronder te brengen.”

Voedingsindustrie zonder gasaansluiting

Met het steuntje in de rug van Europese gelden kon BECC het warmtenet uitbreiden om de nieuwe klant Duynie te bedienen, producent van huisdiervoeding op plantaardige basis. “BECC levert aan hen 12 Megawatt thermisch vermogen, ze hebben geen gasaansluiting nodig en dat scheelt per jaar 6.000 ton CO2”, somt Gosselink een van de resultaten op.
Al snel kwamen in de gesprekken tussen BECC en BOM meer duurzame ideeën aan de orde, zoals de uitbreiding van de centrale met een batterij en een e-boiler. Koen den Houting: “Nederland en Brabant hebben stevige doelen voor CO2-reductie en de opwek van hernieuwbare energie. BOM tracht met het ontwikkelen en investeren in duurzame energieprojecten een bijdrage aan deze doelstellingen te leveren. Tegelijkertijd raakt het elektriciteitsnet op steeds meer plekken vol, daarnaast wordt het steeds uitdagender om vraag en aanbod van elektriciteit op elk moment in het jaar op elkaar af te stemmen door de toename van hernieuwbare energie. De inzet van energieopslag technologie zoals met batterijen en e-boilers, kan een bijdrage leveren om deze bottlenecks binnen de energietransitie te verkleinen.”

Banken willen een bijdrage leveren, als er maar garanties liggen. Daarom hebben wij een achtergestelde lening verstrekt.

Koen den Houting, Investment Manager Renewable Energy bij de BOM

Banken willen garanties

Energieopslagprojecten hebben ten opzichte van duurzame energie producerende assets als zon- en windparken veel meer volatiele inkomsten. Vanwege de hogere mate van volatiliteit en onzekerheid in de kasstromen is het financieren van energieopslagprojecten nog geen gemeengoed in de Nederlandse financieringsmarkt. Den Houting: “Banken willen een bijdrage leveren, als er maar garanties liggen. Daarom hebben wij een achtergestelde lening verstrekt.”

BECC heeft de lening ingezet voor de e-boiler en wist de batterij te financieren via de gespecialiseerde leasemaatschappij Beequip – een signaal dat batterijprojecten langzaam maar zeker in opmars zijn. Den Houting: “Je moet overtuigd zijn van de bijdrage aan de energietransitie en je moet er enig verstand van hebben. Opslag is een nieuw specialisme. Daarom ben ik blij met alle onderzoeken die we met BECC hebben laten uitvoeren om te bepalen welke aanpak verstandig is.”
Het is niet alleen een financieel verhaal, voegt Gosselink toe: “Als je kijkt wat de centrale levert aan groene stroom, dan hebben we het op jaarbasis over nog eens 90 Gigawattuur of 46.000 ton CO2-reductie.”

Al met al staat er in Cuijk nu een installatie waarmee de BOM en BECC de buitenwereld iets kunnen laten zien. Den Houting: “Middels het ondersteunen van dit project maakt BOM het enerzijds mogelijk om een voor Nederlandse begrippen relatief groot energieopslagproject te realiseren, dat bijdraagt aan stabiliseren van de energiemarkt en verdere verduurzaming van een bedrijventerrein mogelijk maakt. Daarnaast geeft deze financiering de mogelijkheid om meer kennis te vergaren van de opslagmarkt, welke kan worden toegepast voor de structurering en financiering van opslagprojecten rondom de zon- en windparken waarvan BOM (mede)aandeelhouder is.”